کنترل آفت مگس میوه مدیترانه در یزد - مدیریت بحران
کنترل آفت مگس میوه مدیترانه در یزد
سارا گلابگیریان- یزد- خبرنگار همشهری: مگس میوه مدیترانه یکی از آفات مهم و خطرناک درختان میوه است که در استان یزد باغات 6 شهرستان را درگیر کرده و در صورتی که مهار نشود، خسارت جبران ناپذیری را به کشاورزان استان وارد خواهد کرد.
این آفت در سال 54 و 90 در شهرستان تفت ظهور کرد اما دامنه انتشار آن محدود بوده است.در آن سالها با بهره گیری از سمپاشی بوسیله پروتئین هیدرولیزات بصورت گسترده در باغات بوسیله بخش دولتی و وجود زمستانهای سرد آفت در منطقه بصورت کامل محو شد.
سپس در سال 90 در منطقه تفت بر روی هلوهای دیررس و در سالهای بعد بر روی هلوهای زودرس و دیررس، خرمالو خسارت قابل توجهی وارد کرد و از سال 95 در باغات انار بسیاری از شهرستانهای استان طغیان کرده و و خسارت هنگفتی را به بار آورده است.
دلایل شیوع آفت در استان
مدیرکل مدیریت بحران استان درباره علل طغیان آفت میگوید: عدم وجود زمستان سرد و کم آبیهای ناشی از کاهش بارش نزولات آسمانی باعث طغیان این آفت در منطقه و خسارت بسیار شدید آن بر روی محصولات باغی شده است.
«هادیهادی نسب» میافزاید: با توجه به درآمد ناچیز کشاورزان و ناتوانی مالی آنها در انجام عملیات مبارزه پیشنهاد میشود علاوه بر مشارکت بخش دولتی در پرداخت نیمیاز هزینههای مبارزه تسهیلات بانکی کم بهره مورد نیاز فراهم شود تا عملیات کنترل آفت با عملیات بازسازی باغات همزمان صورت پذیرد.
وی ادامه میدهد: با توجه به این نکته که میزبانان مگس میوه مدیترانه بسیار گستردهاند و استان یزد به دلیل برخورداری از تنوع آب و هوایی و دارا بودن طیف گسترده ای از درختان میوه در باغات، مستعد خسارت بسیار گسترده در زمینه محصولات باغی خصوصا محصول اناراست، توجه ویژه مسئولان استان را به این امر مهم میطلبد.
مدیر کل مدیریت بحران استان اظهار میکند: وجود خشکسالی پیاپی در منطقه و کاهش میزان آبدهی منابع آبی باعث کاهش عملکرد محصول و در نتیجه کاهش درآمد بهره برداران شده است. از طرفی پایین بودن قیمت خرید محصولات تولیدی باغات در معرض خطر خصوصا انار نیز مزید بر علت شده تا باغداران توانایی مبارزه با این آفت را نداشته باشند.
وی توضیح میدهد: همه مسائل ذکر شده باعث شده که عملیات مبارزه با آفت از توان بهره برداران خارج شده و لازم است برای حفظ حیات سبز استان و جلوگیری از تخریب باغات مذکور به دلیل غیراقتصادی شدن آنها در سالهای اولیه ظهور آفت به صورت مشارکتی بین بخش دولتی و باغداران با این آفت مبارزه اصولی صورت گیرد.
اهداف مبارزه
مدیر کل مدیریت بحران استان از اهداف مبارزه با این آفت را کاهش میزان خسارت آفت به درختان میوه، جلوگیری از پراکنش و استقرار آفت در منطقه، بکارگیری روشهای تلفیقی در کنترل آفت و جلوگیری از سمپاشیهای بی رویه بر روی این محصول، اقتصادی کردن باغات و در نتیجه افزایش درآمد باغدار، جلب توریست و گردشگر در منطقه و افزایش درآمد کشاورزان و بهره وری هرچه بیشتر از منابع تولید خصوصا آب مصرفی اظهار میکند.
وی درباره روشهای اجرایی این اهداف به مبارزه مکانیکی اشاره میکند و میافزاید: در این راستا باید نسبت به جمعآوری میوههای آلوده و دفن کردن آنها در عمق 50 سانتی متری خاک و همچنین شخم زمین و دادن یخ آب زمستانه اقدام شود.
هادی نسب دیگر روش مبارزه با استفاده از مواد جلب کننده میداند و میگوید: استفاده از تلههای فرمونی بمنظور ردیابی آفت و تعیین تاریخ ظهور آن در منطقه، نصب تلههای حاوی 250 سی سی مایع جلب کننده سراترپ به تعداد 80 عدد در هکتار و استفاده از ماده جلب کننده بیولور جهت برنامه کنترل انبوه آفت در باغات به تعداد 50 عدد در هکتار در این شیوه موثر واقع خواهد شد.
وی از دیگر روشها به طعمه پاشی اشاره میکند و اضافه میکند: استفاده از طعمه مسموم شامل محلول پاشی ماده جلب کننده پروتئین هیدرولیزات بمیزان 3 درصد همراه با سم مالاتیون به میزان 2 در هزار در این مسیر پیشنهاد میشود.
وی تاکید میکند: این عملیات با آموزش بهره برداران از طریق برگزاری کلاسهای آموزشی در مناطق و توزیع برشورهای فنی و جلب مشارکت باغدار از طریق کارشناسان شبکه مراقبت و پیش آگاهی انار کلنیکهای گیاهپزشکی مورد اجرا در خواهد آمد.
هزینههای طرحهای کنترل آفت
مدیر کل مدیریت بحران استان درباره برآورد هزینههای اجرای طرح میگوید: از آنجائی که حدود 12 هزار هکتار از باغات میوه استان مستعد آلودگی به این آفت است، در ابتدا عملیات مبارزه در باغات اناری که سابقه آلودگی شدید داشتهاند، انجام و سایر مناطق تحت پوشش شبکه مراقبت قرار گرفته و در صورت افزایش جمعیت آفت عملیات مبارزه در انجا انجام خواهد شد.
وی درباره مشکلات اجرای روشهای مبارزه اظهار میکند: خرده مالکی و وجود باغهای رها شده به علت مهاجرت مالکین و تقسیمات ارثی، طغیان شدید آفت به دلیل عدم وجود زمستانهای سرد و بارش کم نزولات آسمانی، عدم تمایل باغداران در انجام مبارزه اصولی به دلیل غیر اقتصادی بودن اکثر باغات، عدم شناخت باغداران از بیولوژی آفت و زمان دقیق مبارزه و عدم مشارکت همگانی باغداران در امر کنترل از مشکلات در مسیر مبارزه است.
مدیر کل مدیریت بحران استان برای مبارزه با این آفت تامین اعتبار به موقع انجام عملیات اصولی برای جلوگیری از طغیان آفت، بکارگیری توان کلنیکهای گیاهپزشکی در انجام عملیات مبارزه بصورت همگانی و برگزاری کلاسهای آموزشی و ترویجی توسط مدیریتها و مراکز جهاد کشاورزی و توجیه شیوه اجرای طرح را پیشنهاد میکند.
هادی نسب عقیده دارد در این مسیر همکاری و مشارکت فرمانداریها، بخشداریها، دهیاریها و نهادهای بخش خصوصی به خصوص کشاورزان پیشرو در امر کنترل آفت، حضور فراگیر باغداران و همکاری مستقیم آنان در جهت اجرای روشهای موثر کنترل آفت و استفاده همزمان از روشهای مختلف کنترل آفات از جمله مکانیکی، زراعی و نصب تلههای جلب کننده آفت و اجرای شیوههای کنترل آفت بر اساس جدول زمانبندی و مرحله زیستی آفت موثر است.
وی اظهار میکند: لازم است که کلیه عملیات اجرایی با نظارت کارشناسان شبکههای مراقیت توسط کشاورزان و باغداران انجام خواهد شد و اعتبارات دولتی پیش بینی نیز 15 میلیارد و 50 میلیون ریال است.